Giải mã phương pháp bắt mạch bằng tơ, chữa bệnh nan y của Tôn Ngộ Không
Trong phim Tây Du Ký năm 1986 có một phân đoạn đặc sắc, đó là cảnh Tôn Ngộ Không bắt mạch qua sợi tơ cho quốc vương, sau đó có thể chẩn đoán bệnh và kê đơn thuốc một cách chính xác. Nhiều người lầm tưởng rằng Tôn Ngộ Không sử dụng phép thuật; nhưng trên thực tế, việc bắt mạch qua sợi tơ đã tồn tại lâu đời ở Trung Quốc.
Sau khi dọn sạch đoạn hẻm hôi thối, thầy trò Đường Tăng tới nước Chu Tử. Vì tướng mạo xấu xí, sợ dân chúng sợ hãi, nên không dám đi lại, đứng yên dưới chân tường. Ngộ Không thấy tại nước Chu Tử treo bảng cáo thị nên âm thầm niệm chú gỡ cáo thị xuống nhét vào người Bát Giới. Chuyện là quốc vương nước này mắc bệnh đã lâu không ai chữa khỏi, lẽ nào cần "Bát Giới" làm gì? Tại sao Ngộ Không nói bệnh của quốc vương nghìn năm cũng không khỏi được? Ý nghĩa của việc bắt mạch bằng sợi tơ là gì? Hãy cùng đọc lại hồi truyện này.
Treo chiếu chỉ, ẩn chứa một ẩn ý
Vua nước Chu Tử vừa sai người đăng chiếu chỉ, rất nhiều người đến xem. "Gần đây việc nước không lành, trẫm ốm đau lệt bệt ròng rã không khỏi..." Ám chỉ vua nước Chu Tử từ khi sinh ra đã mang nặng "Chu Tử" - tức danh lợi và tình cảm mà chịu thống khổ, sống buông thả theo cảm xúc, mơ mơ màng màng, tranh giành danh lợi, làm việc vất vả lao tâm khổ tứ, nhưng lại không biết tự suy xét và hối hải. Vua nước Chu Tử đã mắc bệnh từ lâu, căn nguyên của bệnh rất sâu xa, không phải một sớm một chiều mà khỏi. Muốn trị tận gốc, trừ khi gặp được thầy lang giỏi "gấp ba lần bình thường", nếu không thì không thể nào giải quyết được căn bệnh tích tụ hàng ngàn năm luân hồi.
"Nếu trẫm khỏi, nguyện chia đôi xã tắc nhường cho một nửa. Trẫm quyết không sai lời". Ý tứ là, ai có thể giải được bệnh luân hồi ngàn năm của ta, ta nguyện chia cho họ nửa đất nước. Khi vua ban chiếu chỉ cầu thầy thuốc giỏi khắp thiên hạ, tức là vua đã chủ động tìm biện pháp để quy chính lại bản thân mình. Chiếu chỉ này thoạt nhìn có vẻ là tìm người trị bệnh, nhưng thực chất là lòng tin tìm đạo của quốc vương, nguyện vọng tìm được con đường thoát khỏi vòng luân hồi tử sinh. Ngộ Không thấy vậy liền nói không mua gia vị nữa, "Đã vậy chẳng cần mua thức ăn vội, và tạm để chậm việc lấy kinh một ngày cũng chẳng sao, để lão Tôn đi làm thầy lang chơi đã".
Hồi truyện này của Tây Du Ký đã hé lộ căn nguyên bệnh tình của nhà vua, nên tác giả đã kê đơn thuốc theo đúng bệnh tình của nhà vua, tức là “giới”. Không phải "nhất giới" mà là "bát giới". Ngộ Không niệm chú, gỡ chiếu chỉ xuống, nhẹ nhàng nhét vào người Bát Giới.
Muốn chính lại tâm, trước tiên phải có thành ý
Mọi người bỗng thấy chiếu chỉ trong người Bát Giới, nên nhất quyết yêu cầu vào cung chữa trị cho nhà vua. Bát Giới bị mọi người chọc giận, lớn tiếng quát: "Các ngươi thật không biết gì. Bảng này tôi đâu có bóc. Sư huynh tôi là Tôn Ngộ Không bóc đấy. Anh ấy giấu trộm vào bụng tôi rồi bỏ đi. Các ngươi muốn việc này được minh bạch, thì hãy đi với tôi tìm cho được anh ấy." Biết rõ là do Ngộ Không làm, bèn nói quan và lính trông coi bảng vàng cùng đi tìm người. Mọi người theo Bát Giới đến Hội Đồng Quán.
Ngay trước cổng, "Bát Giới nói: Các ngài đứng cả ở đây. Sư huynh tôi không để cho các người mặc sức đùa cợt đâu. Sư huynh tôi là người lạnh lùng cứng cỏi. Các ngài thấy anh ấy là phải sụp lạy và gọi là “Tôn lão gia” anh ấy sẽ đối xử tử tế. Nếu không, anh ấy trở mặt, là hỏng hết việc." Lời miêu tả này chỉ ra tầm quan trọng của lòng thành. Người xưa nói: "Dục chính kỳ tâm, tất tiên thành kỳ ý", nghĩa là: Muốn chỉnh lại tâm mình trước tiên cần phải thể hiện thành ý. Bát Giới nhắc nhở mọi người phải kính trọng Ngộ Không, và đó chính xác là ý này.
Chỉ cần có thể chữa khỏi bệnh nan y, nhà vua sẵn sàng dâng một nửa đất nước. Nhà vua thành tâm, dân chúng cũng sẵn sàng kính trọng Ngộ Không. Lời miêu tả gốc kể rằng thái giám đã tỏ lòng kính trọng Ngộ Không và thỉnh cầu tới chữa bệnh cho quốc vương: "- Thưa ngài Tôn lão gia, hôm nay quốc vương tôi có duyên, trời phái lão gia hạ giáng, chắc hẳn ngài sẽ trổ tài kinh luân, ra tay tế độ chữa cho quốc vương tôi khỏi bệnh. Và rồi sẽ được hưởng một nửa sơn hà xã tắc".
Có thành ý, vẫn cần phải cúi người nhờ vả. Vì vậy, Ngộ Không nói: "Nhà vua các ngài đã mắc bệnh. Thường có câu: “Thuốc không bán rẻ, ốm phải cầu thầy”. Các ngài về nói với vị quốc vương ấy phải tự thân đến mời ta, ta đến sờ tay là bệnh khắc khỏi." Vì nhà vua yếu sức, không dám ngồi kiệu, nên ông đặc biệt lệnh cho các quan văn võ mời Ngộ Không. Từ vua đến các quan đều thành tâm cầu xin một vị lương y, và việc Ngộ Không sau này trị bệnh là điều đương nhiên. "- Hỡi văn võ bá quan, trẫm mình gầy sức yếu chẳng dám ngồi xe. Các khanh hãy thay trẫm ra ngoài triều, ân cần mời Tôn trưởng lão đến thăm bệnh cho trẫm. Các khanh gặp ngài ấy, chớ có khinh nhờn, phải gọi là “thần tăng Tôn trưởng lão”, lấy lễ quân thần mà đón tiếp! Các quan vâng mệnh, lập tức cùng mấy viên quan thái giám, hiệu úy đi thẳng tới quán Hội Đồng đứng sắp hàng sụp lạy".
Lời chỉ trích của Ngộ Không
Ngộ Không vào cung trị bệnh cho quốc vương. Vua nghe thấy tiếng và nhìn thấy mặt Ngộ Không, kinh hãi ngã xuống long sàng. Mọi người lập tức biến sắc, quở mắng Ngộ Không vô lễ và lỗ mãng.
Ngộ Không đến trị bệnh, tuy nhiên quốc vương vẫn nghe giọng nói và quan sát diện mạo của Ngộ Không, tức là tâm ý vẫn trú trọng vào sắc, không hề thay đổi từ gốc rễ của sinh mệnh.
"Hành Giả nghe xong, cười nói: Các ngài đừng vội trách tôi. Cứ cái thói khinh người như thế, thì bệnh tật của quốc vương các ngài đến nghìn năm cũng chẳng khỏi!" Câu nói này như một lời nhắc nhở các quan đại thần rằng họ đang mê mờ trong danh lợi, đắm chìm trong mộng đẹp. Bao nhiêu người như vậy hỏi có bao nhiêu nhận ra mình đang sai? Một khi rơi vào vòng luân hồi, bao giờ mới lại có thể đắc được thân người và có cơ duyên cầu Đạo? Nếu không chữa được tận gốc bệnh của sinh mệnh, thì dù có luân hồi ngàn năm, người bị bệnh mãi vẫn sẽ bị bệnh.
Ngộ Không nói: " Nhà vua bây giờ sống là một ông vua ốm, chết vẫn là một con ma ốm, chuyển sinh kiếp khác vẫn là một người ốm, thế không phải một nghìn năm cũng chẳng khỏi à?" Vừa nói xong, các đại thần liền mắng Ngộ Không "nói nhảm". Ngộ Không cười nói: "Nguyên lý và phương pháp y học rất vi diệu, bí ẩn, mấu chốt là trong tâm chuyển biến, thay đổi." Muốn chữa tận gốc bệnh, trước hết cần bắt đầu từ tâm.
Lấy tơ treo để bắt mạch, chữa bệnh mãn tính
Vì quốc vương nhát gan, không dám gặp Ngộ Không, nên Ngộ Không đã dùng tơ treo để bắt mạch cho vua. Các quan văn võ đều rất mừng rỡ. Trước đây, người ta chỉ nghe nói đến công phu kỳ lạ này chứ chưa từng thấy. "Con có sợi kim tuyến trong mình, sư phụ chưa được trông thấy bao giờ. Bèn thò tay xuống dưới nhổ ba sợi lông đuôi, tay vê vê, miệng hô “biến”, liền biến thành ba sợi tơ, mỗi sợi dài hai trượng bốn thước, theo hai mươi tư khí, cầm trong tay, nói với Đường Tăng: - Kim tuyến của con đây này.” "Tơ treo" nghĩa là khám phá từ hư không, từ nơi mắt người không nhìn thấy. Dùng tâm quan sát những điều vi tế, có thể khám phá những điều dù là nhỏ bé nhất; hư không, siêu việt khỏi thân thể vật chất hữu hình, để thấy được không gian khác, nơi nguyên thần ngự trị.
Đường Tăng trách móc Ngộ Không: "Tam Tạng lại nói: Con có học Tố Vấn, Nạn Kinh, Bản Thảo, Mạch Quyết bao giờ đâu. Chương cú thế nào, chú giải ra sao, con đâu có biết, mà dám nói lăng nhăng biết cả ‘treo sợi tơ bắt mạch’.” Qua lời trách móc của Đường Tăng có thể thấy, mặc dù ông đã tu hành nhiều năm, nhưng vẫn không nhận ra rằng trên thân người có thứ dược phương tốt nhất của tự thân - đó chính là Tinh Khí Thần có từ tiên thiên. Đường Tăng vẫn khăng khăng rằng người ta phải dựa vào các bài thuốc trong các kinh điển y học như "Tố Vấn", "Nạn Kinh", "Bản Thảo"... mới có thể chữa bệnh khỏe người. Việc Ngộ Không dùng sợi chỉ treo để bắt mạch đã phá vỡ định kiến của Đường Tăng.
Tiêu đề của hồi thứ 68 là “Nước Chu Tử, Đường Tăng bàn đời trước. Chữa quốc vương, Hành Giả đóng thầy lang". Đường Tăng kể về kiếp trước, tức là chuyện luân hồi ngàn năm. Muốn trừ tận gốc bệnh, phải giải quyết vấn đề luân hồi. Ngộ Không "bắt mạch bằng ba sợi tơ". Nguyên nghĩa "ba lần gảy tay" là vẫy tay nhiều lần, để trải nghiệm phương pháp trị liệu hiệu quả và trở thành một lương y giỏi ở một số phương diện.
Đập tan giấc mộng về danh lợi tình, thanh tẩy bụi trần không chút lo âu
Muốn luyện vàng ròng, cần phải dùng lửa lớn để tôi luyện mới có thể luyện thành. Muốn chọn ngọc tốt không tì vết, cần phải mất thời gian sàng lọc và nhận dạng giữa đống đá. Không có lửa lớn, khó mà thấy được vàng thật; không có đá lộn xộn, vẻ đẹp của ngọc không thể nào được phô bày. Tây Du Ký hồi 68 kể một câu chuyện tu hành kỳ diệu qua những sinh hoạt đời thường, chẳng hạn như phố phường tấp nập, mua bán gia vị, ban chiếu chỉ, bàn luận về tiền kiếp. Giữa tiếng cười nói, lời trách mắng, câu hỏi và câu trả lời, nó kể một câu chuyện tu hành kỳ diệu. Đọc các chương hồi chuyện dài ta cũng rút ra được những điều ẩn ý. Người tu hành không thoát ly khỏi thế tục, mà tu hành giữa đường phố và cung điện, nơi có cả danh lợi tình. Qua tác phẩm ta có thể càng hiểu rõ hơn về con đường tu luyện.
Trên đường đi thỉnh kinh, chư Phật đã an bài cho thầy trò Đường Tăng tới Chu Tử Quốc. Tưởng chừng như giải quyết được vấn đề của quốc vương, nhưng thực chất lại giải quyết được căn bệnh kinh niên còn sót lại sau nhiều năm tu luyện của Đường Tăng. Chỉ khi người tu hành giải quyết được luân hồi sinh tử mới được gọi là "Thiện chấm dứt mọi duyên, danh tiếng lan truyền khắp bốn châu”; chỉ khi thoát khỏi luân hồi sinh tử mới được gọi là “được chư Phật cùng đền đáp, ngự nơi đài ngọc muôn thuở vững bền”. Sau hàng ngàn năm luân hồi, ai cũng mang trong mình một căn bệnh thâm căn cố đế, lo lắng được mất trong hành trình theo đuổi giấc mộng danh lợi. Có lẽ vì vậy, tác giả Tây Du Ký đã chỉ ra ngay trong lời mở đầu:
"Thiện chính giữ, vạn duyên thâu,
Tiếng thơm truyền khắp bốn châu trong ngoài.
Trí tuệ sáng, lên bờ rồi,
Ùn ùn che kín chân trời mây bay.
Chư Phật thù tiếp đó đây.
Đài dao mãi mãi tháng ngày thênh thang
Phá tan mộng điệp nhân gian,
Lâng lâng trút sạch bụi trần vấn vương”.
Cuối chương này, bài thơ có đoạn: "Tâm có bí quyết trị quốc, bí quyết trường thọ ẩn chứa trong tâm." Dù là trị quốc hay trường thọ, bí quyết đều nằm ở tâm. Tác giả đã chỉ ra điều này.
Theo Epoch Times
Bình Nhi biên dịch
