Tứ đại danh tác giải đọc (Phần 3)
Sứ mệnh đặc thù của Tứ đại danh tác
Chúng ta trở lại với chủ đề ban đầu. Con người đến từ đâu? Lại đi về đâu? Vì sao nói hiện tại chính là đã đến thời “mạt pháp?” Đây đều là nhận thức chung trong giới tu luyện, bất luận là Phật giáo, Đạo giáo, Cơ Đốc giáo, hay bất luận là chủng phương pháp tu luyện nào, bao gồm cả các truyền thuyết của từng dân tộc có liên quan đến nguồn gốc dân tộc mình, đều biểu đạt cùng chung một ý: Con người chính là đến từ thiên thượng; chính vì tội nghiệp của bản thân dẫn đến mình phải chịu khổ trong nhân gian. Cho nên mới có các chủng tôn giáo và rất rất nhiều phương pháp tu luyện. Vượt thoát khỏi sinh tử luân hồi của kiếp người và quay trở về thiên quốc, đây đã trở thành điều trọng yếu nhất của tất cả các tôn giáo và trở thành định hướng nhân sinh tối cao.
Cao nghĩa bạc vân thiên, chính tín chấn thương vũ
Câu chuyện “Tam Quốc” đã lưu truyền khoảng hơn 1.500 năm, cho tới khi La Quán Trung xuất hiện mới tập hợp thành sách. Trăm năm ngổn ngang mà sao việc “Nghĩa” lại có sinh mệnh thịnh vượng đến như vậy? Kỳ thực trong quá trình lưu truyền, chẳng phải là mang cái “Nghĩa” truyền khắp nhân gian hay sao? Đương nhiên những câu chuyện lịch sử mang nội hàm đặc thù xảy ra tại mảnh đất “Thần Châu”, đều không thể coi là chuyện bình thường.
Xét từ góc độ khác, “Tam Quốc Diễn Nghĩa”, “Thủy Hử”, “Tây Du Ký” đều được viết vào triều Minh, cũng đều có nguyên do. Có thể nói thời kỳ huy hoàng đỉnh cao của Trung Quốc là thời Đại Đường. Không phải chỉ lãnh thổ, mà chỉ văn hóa, phong tục dân gian và trật tự xã hội, cũng như tầm ảnh hưởng trên toàn thế giới. Chúng ta lấy ví dụ như, mấy mươi năm triều Thanh, Dân Quốc hay Trung Cộng cầm quyền, sao trên mảnh đất Trung Hoa rộng lớn không còn những con người và câu chuyện liên quan đến “Nghĩa” được người đời ca tụng? Kỳ thực là dù có đi chăng nữa, con người cũng không còn lưu truyền lại như với câu chuyện “Tam Quốc”. Sự lạnh lùng của nhân tính cũng giống như toàn bộ xã hội này, từng chút từng chút, thoái hóa một cách không tự biết cho đến hôm nay. Ngày nay, các hãng truyền thông có thể đồng bộ phát sóng khắp các nơi trên toàn thế giới, nhưng trong lòng mọi người đã không còn chỗ cho anh hùng, cũng đang dần hạ thấp tiêu chuẩn của chữ “Nghĩa”. Kỳ thực, nói chính xác hơn là tiêu chuẩn đạo đức của con người đã hoàn toàn bị hạ thấp, sự ích kỷ của nhân tính cũng nhanh chóng hủy hoại tiết “Nghĩa” của con người. Đặc biệt là mấy mươi năm Trung Cộng cầm quyền, do mọi thứ của mỗi cá thể con người đều bị Trung Cộng lũng đoạn, ngoài tư tưởng sâu sắc của người Trung Quốc ra, giá trị truyền thống của “Nghĩa” cũng trở thành điều mà Trung Cộng không thể dung nạp được. Ngay cả “Nghĩa cử” của kẻ ăn mày Vũ Huấn, dựa vào ăn mày để mở lớp học cũng bị đả phá, còn có “Nghĩa” gì có thể nói được đây? “Nghĩa” càng ngày càng trở thành một cái chữ, mà mất đi nội hàm cần có của nó.
Nhưng dù sao “Nghĩa” cũng trở thành một đặc trưng văn hóa độc đáo của người Trung Quốc trong lịch sử. Với La Quán Trung, đồng thời với “diễn” “nghĩa”, còn biểu đạt được một cách toàn diện, thấu đáo chữ “Nghĩa”, lại vừa có thể nêu rõ được giá trị của “Nghĩa”. Cho nên ngày nay, dù cho lý giải về “Nghĩa” trong lòng chúng ta bị cưỡng chế cắt gọt đi, nhưng sâu trong tư tưởng chúng ta vẫn hiểu sâu sắc nội hàm chữ “Nghĩa”.
“Tây Du Ký” đã viết nên một câu chuyện tu luyện hoàn chỉnh, trong đó một câu có ý nghĩa nhất nằm tại hồi 64: “Kinh Cức Lĩnh Ngộ Năng nỗ lực, Mộc Tiên Am Tam Tạng đàm thi” (Đỉnh Kinh Cức Ngộ Năng gắng sức, Am Mộc Tiên Tam Tạng đàm thơ). Ngô Thừa Ân viết rằng “Phu nhân thân nan đắc, Trung Thổ nan sinh, chính Pháp nan ngộ; toàn thử tam giả, hạnh mạc đại yên” (Thân người khó được, Trung Thổ khó sinh, chính Pháp khó gặp; có được cả ba điều trên, còn gì hạnh phúc hơn). Câu này có vẻ không liên hệ gì tới đoạn văn bên dưới.
Xã hội ngày nay được Phật Thích Ca Mâu Ni gọi là “mạt pháp”. Sao lại gọi là “mạt pháp”? Đạo đức nhân loại trên mọi phương diện đều bại hoại. Chúng ta kết hợp với “Thủy Hử Truyện” xem xem đạo đức nhân loại đã bại hoại đến mức độ nào.
Cường đạo trong “Thủy Hử Truyện”, mọi người đều có nhận thức chính xác và vô cùng thực tế đối với điều này. Mọi người lý giải về cường đạo đều có nhân vật để tham chiếu. Trương Giác, Hoàng Sào, Hồng Tú Toàn đều là đại diện của cường đạo, ai cũng giết người không ghê tay, nhưng lại được Trung Cộng phong là “lãnh tụ” của “khởi nghĩa nông dân”. Vì sao lại vậy? Cường đạo cũng có ranh giới của mình, họ cũng biết rằng, vượt qua ranh giới đó thì cũng không thể sai bảo được đám lâu la của mình. Hạnh Hoàng Kỳ “Thế Thiên hành Đạo” (thay Trời hành Đạo) ở Lương Sơn Bạc đã đánh dấu điểm mốc này.
Chúng tôi vẫn luôn cùng mọi người tìm hiểu ý nghĩa chân chính của Tứ đại danh tác cổ điển của Trung Quốc. Kết hợp với hiện thực ngày nay, có lẽ chúng ta mới có thể lý giải được ý nghĩa sâu xa mà Tứ đại danh tác muốn biểu đạt, điều trước nay con người vốn không sao hiểu được.
Theo Secret China
Bình Nhi biên dịch
